Viện KSND tối cao đề nghị xét lại vụ ly hôn vợ chồng ông Vũ cà phê Trung Nguyên

Ông Nguyễn Duy Giảng, Phó viện trưởng Viện KSND tối cao, vừa thay mặt Viện trưởng Viện KSND tối cao ký văn bản kiến nghị xem xét lại Quyết định giám đốc thẩm của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao về vụ ly hôn giữa nguyên đơn là bà Lê Hoàng Diệp Thảo và bị đơn là ông Đặng Lê Nguyên Vũ (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn Trung Nguyên).

Bà Lê Hoàng Diệp Thảo và ông Đặng Lê Nguyên Vũ ngọc dương

Tại bản kiến nghị này, Viện KSND tối cao cho rằng, quá trình xử lý vụ ly hôn của tòa án các cấp có nhiều sai sót.

Thẩm định giá trị tài sản hết hiệu lực

Cụ thể, về việc thẩm định giá tài sản chung của hai vợ chồng ông Vũ bà Thảo, các chứng thư và báo cáo kết quả thẩm định giá của Công ty TNHH thẩm định giá Sài Gòn đối với Công ty Cổ phần tập đoàn Trung Nguyên phát hành ngày 25.6.2018; Công ty cổ phần hòa tan Trung Nguyên, phát hành ngày 25.6.2018; và Chi nhánh Công ty cổ phần cà phê hòa tan Trung Nguyên tại Bắc Giang, phát hành ngày 25.6.2018… đều có hiệu lực trong thời hạn 6 tháng kể từ ngày ký phát hành.

Đến ngày xét xử sơ thẩm, là ngày 20.2.2019, các chứng thư và báo cáo kết quả thẩm định giá nêu trên đều hết hiệu lực. Mặt khác, tại bản kiểm kê, đánh giá lại tài sản cố định vô hình kèm theo chứng thư và báo cáo kết quả thẩm định giá của các công ty nêu trên, Công ty TNHH thẩm định giá Sài Gòn chưa thẩm định giá trị quyền sở hữu trí tuệ (giá trị thương hiệu) của các công ty là thiếu sót. Tuy vậy, Tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm vẫn sử dụng kết quả thẩm định giá trên để làm cơ sở chia tài sản chung của bà Thảo và ông Vũ là không đúng.

Viện KSND tối cao còn cho rằng, các chứng thư thẩm định giá của Công ty TNHH thẩm định giá Sài Gòn đều nêu rõ cơ sở thẩm định giá được xác định theo giá trị phi thị trường, không đúng quy định pháp luật.

Tại phiên tòa sơ thẩm, nguyên đơn đồng ý với kết quả thẩm định giá, nhưng sau phiên tòa sơ thẩm, nguyên đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm. Tại phiên tòa phúc thẩm, người bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho bà Thảo cho rằng: “Việc ban hành quyết định thẩm định giá và kết quả thẩm định giá không chính xác do cơ quan thẩm định giá chỉ dựa vào báo cáo tài chính và danh mục tài sản do các công ty cung cấp, trong khi đó, 7 công ty trong tập đoàn đều do phía ông Vũ làm người đại diện theo pháp luật, danh mục tài sản để thẩm định giá không dựa trên kết quả kiểm toán độc lập và không được phía bà Thảo xác nhận” (trang 22 biên bản phiên tòa phúc thẩm).

Do các chứng thư và báo cáo kết quả thẩm định giá đã hết hiệu lực và nguyên đơn không đồng ý kết quả thẩm định giá, nên Tòa án cấp phúc thẩm phải tiến hành định giá lại tài sản theo quy định tại khoản 5 Điều 104 bộ luật Tố tụng Dân sự. Tuy nhiên, Tòa án cấp phúc thẩm không định giá lại mà sử dụng kết quả thẩm định giá tại cấp sơ thẩm để giải quyết vụ án.

Quyết định giám đốc thẩm cho rằng tại bản ý kiến của bà Thảo ngày 21.2.2019 và trong thời gian chuẩn bị xét xử phúc thẩm, cũng như tại phiên tòa phúc thẩm, các đương sự không yêu cầu định giá lại nên Tòa án cấp phúc thẩm không định giá lại là không đúng với nội dung kháng cáo phúc thẩm và ý kiến của người bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho bà Thảo tại phiên tòa phúc thẩm.

Bản kiến nghị của Viện KSND tối cao còn cho biết, trong việc phân chia tài sản chung của vợ chồng, bà Lê Hoàng Diệp Thảo luôn có yêu cầu được chia (nhận) tài sản bằng hiện vật đối với cổ phần và phần vốn góp tại các công ty để tiếp tục thực hiện việc kinh doanh. Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm không xem xét đánh giá toàn diện về số cổ phần, phần vốn góp và nhu cầu sử dụng của đương sự, mà chia toàn bộ cổ phần, phần vốn góp cho ông Vũ, giao cho bà Thảo giá trị số cổ phần, phần vốn góp trong các công ty bằng tiền, là vi phạm quyền được kinh doanh của bà Thảo theo quy định của pháp luật.

Phân chia tài sản chung chưa hợp lý

Mặt khác, về nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người vợ khi ly hôn thì việc tòa án các cấp xác định ông Vũ đóng góp công sức nhiều hơn và chia cho ông Vũ được hưởng 60%, bà Thảo được hưởng 40% giá trị cổ phần và phần vốn góp trong các công ty, tài sản tại các ngân hàng, là chưa phù hợp.

Bà Thảo là người làm vợ, làm mẹ trong gia đình, nuôi dạy các con trưởng thành, duy trì, giữ gìn hạnh phúc gia đình trong nhiều năm. Bên cạnh đó, bà Thảo đã trực tiếp kinh doanh, góp phần tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung của vợ chồng, góp phần vào sự ổn định và phát triển các doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Trung Nguyên. Trong việc mâu thuẫn dẫn đến ly hôn, tòa án các cấp chưa xem xét đầy đủ trách nhiệm của ông Vũ trong việc thực hiện nghĩa vụ của người chồng theo quy định tại điểm d, khoản 2 Điều 59 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014. Do đó, cần tăng tỷ lệ % tài sản bà Thảo được chia trong khối tài sản chung nêu trên để bảo đảm công bằng quyền lợi cho bà Thảo.

Từ các lý do nêu trên, Viện KSND tối cao kiến nghị Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao xem xét lại Quyết định Giám đốc thẩm ngày 11.3.2021. Đồng thời, đề nghị Hội đồng thẩm phán TAND tối cao giải quyết vụ án hôn nhân và gia đình theo hướng hủy các quyết định, bản án về phần phân chia tài sản chung.