Cấp “sổ đỏ” theo Nghị định 101/2024: Những điểm mới người dân cần biết

Cấp sổ lần đầu: “Hợp thức hóa” quyền sử dụng đất

Cấp sổ lần đầu là việc Nhà nước chính thức ghi nhận quyền sử dụng đất cho người dân đối với một thửa đất chưa từng được cấp sổ đỏ trước đó.

Đây là trường hợp khá phổ biến tại các khu vực đô thị hóa nhanh, người dân sử dụng đất từ nhiều năm nhưng chưa có giấy tờ hợp lệ, hoặc chỉ có giấy viết tay, chưa sang tên, chưa đăng ký.

Ai được cấp sổ lần đầu?

Theo Nghị định 101/2024, có hai nhóm chính:

Người có giấy tờ hợp lệ: Ví dụ như quyết định giao đất, biên bản chia thừa kế, hợp đồng chuyển nhượng có xác nhận chính quyền,… Nếu đang sử dụng đất ổn định, không tranh chấp và phù hợp quy hoạch, sẽ được cấp sổ.

Người không có giấy tờ: Vẫn có thể được cấp sổ nếu:

Có xác nhận của UBND cấp xã về việc sử dụng thực tế và không có tranh chấp.

Đất không nằm trong quy hoạch bị thu hồi hoặc hành lang bảo vệ công trình công cộng.

Quy trình cấp sổ lần đầu

1. Nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai hoặc UBND cấp xã.
2. Cơ quan chuyên môn sẽ xác minh thực tế, đo đạc lại, kiểm tra tranh chấp và niêm yết công khai trong 15 ngày.
3. Sau khi đủ điều kiện, hồ sơ được trình ký và cấp sổ.

 Thời gian giải quyết: Không quá 30 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ.

Cấp sổ mới: Khi nào cần?

Không ít người nhầm lẫn giữa cấp sổ mới và cấp sổ lần đầu. Thực tế, cấp sổ mới là khi đã có sổ đỏ rồi nhưng vì lý do nào đó cần cấp lại hoặc cấp đổi. Bao gồm:

• Sổ bị mất, rách, hư hỏng.
• Thông tin thay đổi: như đổi họ tên, hợp thửa – tách thửa, thay đổi diện tích.
• Sau khi mua bán, tặng cho, thừa kế hoặc theo bản án của tòa án.
• Chuyển đổi mục đích sử dụng đất có thay đổi nội dung sổ.

Thủ tục này đơn giản hơn nhiều so với cấp lần đầu.

 Thời gian giải quyết: Không quá 10 ngày làm việc, thậm chí có nơi thực hiện qua cổng dịch vụ công trực tuyến.

Vì sao việc cấp sổ đỏ theo Nghị định 101/2024 lại quan trọng?

1. Hợp pháp hóa tài sản của người dân

Có sổ đỏ đồng nghĩa với việc quyền sử dụng đất được Nhà nước bảo hộ, có thể mua bán, tặng cho, thế chấp ngân hàng, để lại cho con cháu.

2. Tăng tính minh bạch và quản lý hiệu quả

Việc cấp sổ giúp Nhà nước kiểm soát thông tin đất đai, hạn chế tranh chấp, chồng lấn ranh giới và xử lý nghiêm các trường hợp sử dụng đất sai mục đích.

3. Thúc đẩy thị trường bất động sản

Hàng loạt hồ sơ tồn đọng từ nhiều năm, nhất là ở các đô thị lớn như TP.HCM, Hà Nội, Bình Dương… sẽ được tháo gỡ. Đất có sổ sẽ dễ giao dịch hơn, tăng thanh khoản và giảm rủi ro pháp lý.

Lưu ý cho người dân

Chủ động chuẩn bị hồ sơ: giấy tờ về quyền sử dụng đất, chứng minh nhân thân, bản vẽ sơ đồ thửa đất (nếu có).

Đừng ngại hỏi chính quyền địa phương: Nếu đất bạn đang sử dụng chưa có sổ,hãy hỏi UBND xã/phường để biết chính xác thủ tục, tránh nghe theo cò mồi.

Kiểm tra quy hoạch đất: Một số khu vực nằm trong quy hoạch có thể bị hạn chế hoặc chưa đủ điều kiện cấp sổ.

Nghị định 101/2024 không chỉ là bước tiến về mặt thủ tục mà còn thể hiện tinh thần “pháp luật phục vụ người dân”. Thủ tục cấp sổ đỏ giờ đây dễ tiếp cận hơn, minh bạch hơn, và có thời gian giải quyết rõ ràng.

Người dân nên tranh thủ thời điểm này để hoàn thiện hồ sơ, chủ động hợp thức hóa quyền sử dụng đất và bảo vệ tài sản hợp pháp của mình.

Đã sử dụng đất ổn định từ trước ngày 1/1/2008.

Từ ngày 1/8/2024, Nghị định 101/2024/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, mở ra nhiều thay đổi quan trọng trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất – hay thường gọi là “sổ đỏ”. Đây là bước cụ thể hóa Luật Đất đai 2024, hướng đến mục tiêu đơn giản hóa thủ tục, minh bạch hóa thông tin đất đai và bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người dân.

Tổng hợp: Hỏa Phong